Lỗi 404 Là Gì? Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục Hiệu Quả

Lỗi 404 là một mã trạng thái HTTP cho biết trang mà bạn đang cố gắng truy cập không thể được tìm thấy trên máy chủ. Thông báo Error 404 not found này là một trong những trải nghiệm phổ biến nhất trên internet, nhưng việc hiểu rõ bản chất và quản lý nó một cách chủ động lại là một cơ hội lớn để cải thiện trang web. Thay vì xem đây là một ngõ cụt, chúng ta có thể biến nó thành một cơ hội để hướng dẫn người dùng và củng cố sức mạnh cho website.

Lỗi 404 là gì?

Lỗi 404, hay còn được biết đến với các tên gọi như 404 Not Found, Error 404, hoặc Lỗi 404 không tìm thấy, là một mã phản hồi tiêu chuẩn trong giao thức truyền tải siêu văn bản (HTTP). Về cơ bản, nó là một thông điệp từ máy chủ web gửi đến trình duyệt của bạn, thông báo rằng máy chủ có thể giao tiếp được, nhưng không thể tìm thấy tài nguyên (trang web, tệp tin, hình ảnh) mà bạn yêu cầu.

Những thông báo lỗi 404 trên các website:

• 404 Error.
• Error 404.
• 404 Not Found.
• Error 404 Not Found.
• The requested URL [URL] was not found on this server (Yêu cầu tìm kiếm URL không thể tìm thấy trên máy chủ).
• HTTP 404 (lỗi giao thức kết nối).
• 404 File or Directory Not Found (không thể tìm thấy tệp hoặc danh mục muốn truy vấn).
• HTTP 404 Not Found (không thể tìm thấy giao thức kết nối).
• 404 Page Not Found (không thể tìm thấy trang).
• Trang 404 trang không tồn tại.
• Lỗi 404 không tìm thấy trang

Đây là một lỗi phía máy khách, có nghĩa là nguyên nhân thường xuất phát từ yêu cầu của người dùng, chẳng hạn như gõ sai URL hoặc truy cập vào một liên kết đã cũ và không còn tồn tại. Tuy nhiên, nó cũng có thể bắt nguồn từ phía quản trị viên trang web, ví dụ như xóa một trang mà không thiết lập chuyển hướng.

Theo tài liệu chính thức từ Google Search Central, việc một trang web có một vài Lỗi 404 là điều hoàn toàn bình thường và tự nhiên. Internet luôn thay đổi, các trang được tạo ra và xóa đi. Google hiểu điều này và sự tồn tại của một vài liên kết gãy sẽ không làm ảnh hưởng tiêu cực đến thứ hạng tổng thể của trang web bạn.

Vấn đề chỉ thực sự phát sinh khi các trang quan trọng (như trang dịch vụ, trang sản phẩm có nhiều truy cập) trả về Lỗi 404, hoặc khi số lượng lỗi này tăng lên một cách đột biến. Điều này không chỉ tạo ra trải nghiệm người dùng tiêu cực, khiến họ thất vọng và rời đi, mà còn có thể lãng phí ngân sách thu thập dữ liệu (crawl budget) của Google.

Thay vì để Googlebot khám phá các trang nội dung giá trị, nó lại phải dành thời gian đi vào những ngõ cụt không tồn tại. Do đó, việc hiểu rõ, theo dõi và xử lý các Lỗi 404 một cách chiến lược là một phần quan trọng của công tác bảo trì và tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO).

Nguyên nhân gây ra Lỗi 404 Not Found

Hiểu được gốc rễ của vấn đề là bước đầu tiên để có một giải pháp hiệu quả. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến sự xuất hiện của Lỗi 404.

1. Thay đổi hoặc xóa URL: Đây là nguyên nhân hàng đầu. Khi bạn cập nhật lại cấu trúc URL cho một bài viết để thân thiện hơn với SEO hoặc xóa một sản phẩm không còn kinh doanh, URL cũ sẽ trở thành một liên kết gãy nếu không được chuyển hướng (redirect) đúng cách.
2. Gõ sai địa chỉ URL: Người dùng có thể gõ nhầm một ký tự trong thanh địa chỉ, dẫn đến một yêu cầu tới một trang không tồn tại.
3. Liên kết nội bộ bị gãy (Broken Internal Link): Trong quá trình viết bài, bạn có thể đã chèn một liên kết đến một trang khác trên website của mình nhưng lại gõ sai URL của trang đó.
4. Liên kết bên ngoài bị gãy (Broken External Link): Một trang web khác liên kết đến trang của bạn nhưng họ đã sử dụng sai URL.
5. Cấu hình sai trên máy chủ: Đôi khi, các quy tắc trong tệp .htaccess hoặc cấu hình máy chủ có thể gây ra lỗi, khiến các URL hợp lệ lại bị báo là không tìm thấy.
6. Nội dung bị di chuyển khi thiết kế lại website: Trong quá trình nâng cấp hoặc thiết kế lại toàn bộ trang web, các nhà phát triển có thể quên không chuyển hướng các URL cũ sang cấu trúc URL mới.
7. Plugin hoặc theme gây xung đột: Trên các nền tảng như WordPress, một plugin hoặc theme bị lỗi đôi khi có thể can thiệp vào cách xử lý URL, dẫn đến Lỗi 404 không mong muốn.

Tầm quan trọng của việc xử lý Lỗi 404 đúng cách

Thay vì nhìn vào hậu quả tiêu cực, hãy tập trung vào những lợi ích to lớn mà việc quản lý tốt Lỗi 404 mang lại cho trang web của bạn.

Lợi ích khi xử lý lỗi 404	Mô tả
Nâng cao trải nghiệm người dùng (UX)	Khi người dùng gặp Lỗi 404, họ có thể cảm thấy thất vọng và rời đi. Bằng cách khắc phục lỗi hoặc cung cấp một trang 404 tùy chỉnh hữu ích, bạn đang thể hiện sự chuyên nghiệp, giữ chân người dùng trên trang và hướng dẫn họ đến những nội dung liên quan, từ đó giảm tỷ lệ thoát (bounce rate).
Bảo toàn sức mạnh liên kết (Link Equity)	Nếu một trang có nhiều liên kết ngược (backlink) chất lượng trỏ về nhưng lại trả về lỗi 404, toàn bộ giá trị SEO từ các liên kết đó sẽ bị lãng phí. Bằng cách sử dụng chuyển hướng 301 đến một trang liên quan, bạn có thể bảo toàn và chuyển giao gần như toàn bộ sức mạnh liên kết đó.
Tối ưu hóa ngân sách thu thập dữ liệu	Google có một ngân sách thu thập dữ liệu giới hạn cho mỗi trang web. Nếu Googlebot liên tục truy cập vào các URL 404, nó sẽ lãng phí tài nguyên thay vì dùng để khám phá và lập chỉ mục các trang nội dung mới và quan trọng của bạn. Một trang web sạch sẽ giúp Googlebot làm việc hiệu quả hơn.
Củng cố uy tín và sự tin cậy	Một trang web được bảo trì tốt, ít liên kết gãy sẽ tạo ấn tượng về sự chuyên nghiệp và đáng tin cậy trong mắt cả người dùng và công cụ tìm kiếm. Điều này góp phần xây dựng một thương hiệu mạnh mẽ và bền vững trên không gian mạng.

Top 7 Công cụ kiểm tra Lỗi 404 nhanh và hiệu quả nhất

Để xử lý Lỗi 404, trước tiên bạn cần phải tìm ra chúng. Dưới đây là 4 công cụ mạnh mẽ mà WINSEO khuyên dùng.

1. Google Search Console: Đây là công cụ miễn phí và quan trọng nhất từ Google:

• Cách sử dụng: Đăng nhập vào tài khoản của bạn, vào mục Lập chỉ mục > Trang. Kéo xuống phần Lý do trang không được lập chỉ mục, bạn sẽ thấy mục Không tìm thấy (404). Nhấp vào đó để xem danh sách tất cả các URL mà Google đã phát hiện là bị Lỗi 404.

2. Screaming Frog SEO Spider: Một phần mềm thu thập dữ liệu website mạnh mẽ (có phiên bản miễn phí cho 500 URL). Công cụ này sẽ liệt kê tất cả các liên kết nội bộ và ngoài bị gãy trên trang của bạn.

3. Ahrefs Site Audit: Một công cụ SEO toàn diện với tính năng kiểm tra toàn diện website mạnh mẽ. Ahrefs không chỉ liệt kê các trang lỗi mà còn cho bạn biết trang nào đang liên kết đến chúng, giúp việc sửa lỗi nhanh hơn.

4. Broken Link Checker (Plugin cho WordPress): Nếu bạn dùng WordPress, đây là một plugin tiện lợi. Cài đặt và kích hoạt plugin. Nó sẽ tự động quét toàn bộ trang web của bạn và liệt kê các liên kết bị gãy trong một bảng điều khiển riêng, cho phép bạn sửa hoặc xóa chúng trực tiếp.

5. Xenu’s Link Sleuth: Cách thức hoạt động của Xenu’s Link Sleuth là rà soát các liên kết từ trang này sang trang khác, sau đó thì trả về kết quả thống kê đầy đủ sau khi đã quét xong. Nếu website có nhiều trang bị lỗi thì sẽ tốn khá nhiều thời gian để công cụ kiểm tra.

6. LinkChecker: Nếu bạn sử dụng hệ điều hành Linux hãy sử dụng công cụ kiểm tra lỗi 404 này. LinkChecker sẽ hỗ trợ trên rất nhiều nền tảng: Windows, Ubuntu, Linux. Khi sử dụng công cụ này bạn sẽ dễ dàng hơn trong quá trình kiểm tra các liên kết trong website, và nhanh chóng xử lý các lỗi giúp website giữ ổn định người truy cập.

7. Internet Marketing Ninjas: Hỗ trợ người dùng so sánh website của mình với những trang khác, tạo tag meta, tối ưu các trang hàng đầu bằng tìm kiếm từ khóa. Internet Marketing Ninjas cung cấp những thông tin giá trị để tăng lượng truy cập cho website, tìm kiếm và hỗ trợ khắc phục lỗi 404 nhanh chóng.

9 Cách khắc phục Lỗi 404 nhanh và hiệu quả nhất

Sau khi đã xác định được danh sách các URL bị lỗi, hãy áp dụng các phương pháp sau để xử lý một cách chiến lược.

1. Chuyển hướng 301 (Redirect 301): Đây là giải pháp tốt nhất khi một trang đã được di chuyển vĩnh viễn đến một địa chỉ mới. Chuyển hướng 301 sẽ tự động đưa người dùng và công cụ tìm kiếm đến URL mới, đồng thời chuyển giao sức mạnh SEO.
2. Khôi phục trang đã xóa: Nếu một trang quan trọng bị xóa do nhầm lẫn, cách đơn giản nhất là khôi phục lại nó từ bản sao lưu.
3. Sửa các liên kết bị gãy: Nếu Lỗi 404 xảy ra do một liên kết nội bộ bị gõ sai, hãy tìm đến trang chứa liên kết đó và sửa lại cho đúng.
4. Tạo một trang 404 tùy chỉnh (Custom 404 Page): Đây là điều bắt buộc phải làm. Thay vì hiển thị một trang lỗi mặc định nhàm chán, hãy tạo một trang 404 thân thiện, mang đậm dấu ấn thương hiệu và hữu ích. Một trang 404 tốt nên có:
   • Lời xin lỗi thân thiện và giải thích ngắn gọn.
   • Thanh tìm kiếm.
   • Các liên kết đến trang chủ, các bài viết phổ biến, hoặc các danh mục chính.
   • Thiết kế nhất quán với phần còn lại của trang web.
5. Sử dụng mã trạng thái 410 Gone: Nếu bạn cố tình xóa một trang và không có trang nào tương đương để thay thế, bạn có thể cấu hình máy chủ trả về mã 410. Mã này gửi một tín hiệu mạnh hơn 404 đến Google, cho biết trang đã biến mất vĩnh viễn và nên được xóa khỏi chỉ mục nhanh hơn.
6. Đánh dấu là đã sửa trong Google Search Console: Sau khi bạn đã khắc phục các lỗi 404, hãy quay lại báo cáo trong Google Search Console và nhấp vào nút Xác thực bản sửa lỗi. Điều này sẽ thông báo cho Google để kiểm tra lại các URL đó.
7. Kiểm tra tệp .htaccess: Đối với người dùng có kiến thức kỹ thuật, hãy kiểm tra tệp .htaccess (trên máy chủ Apache) để đảm bảo không có quy tắc chuyển hướng nào bị lỗi gây ra 404.
8. Cập nhật Sitemap XML: Đảm bảo rằng tệp sitemap của bạn không chứa bất kỳ URL nào đã bị xóa hoặc chuyển hướng. Một sitemap sạch sẽ giúp Google thu thập dữ liệu hiệu quả hơn.
9. Liên hệ với các trang web khác: Nếu bạn phát hiện một trang web khác đang liên kết đến một URL không tồn tại trên trang của bạn, hãy lịch sự liên hệ và nhờ họ cập nhật lại liên kết cho đúng.

Kết Luận: Lỗi 404 là một phần không thể tránh khỏi trong vòng đời của một trang web. Tuy nhiên, cách chúng ta đối mặt và xử lý nó sẽ tạo ra sự khác biệt lớn. Thay vì là một dấu hiệu của sự yếu kém, việc quản lý Lỗi 404 một cách chủ động và thông minh lại là minh chứng cho một trang web được chăm sóc kỹ lưỡng, đặt trải nghiệm người dùng lên hàng đầu và tuân thủ các nguyên tắc tốt nhất của SEO kỹ thuật. Bằng cách sử dụng các công cụ phù hợp để phát hiện và áp dụng các giải pháp khắc phục hiệu quả, bạn không chỉ giải quyết được vấn đề mà còn mở ra cơ hội để củng cố sức mạnh và uy tín cho trang web của mình.

Câu hỏi thường gặp về Lỗi 404 Not Found (FAQ)?

1. Lỗi 404 có ảnh hưởng trực tiếp đến thứ hạng SEO không? Bản thân một vài Lỗi 404 không trực tiếp làm giảm thứ hạng của bạn. Tuy nhiên, nếu các trang quan trọng có backlink bị lỗi, hoặc số lượng lỗi quá lớn gây ra trải nghiệm người dùng kém, thì nó sẽ ảnh hưởng tiêu cực một cách gián tiếp.
2. Tôi có nên chuyển hướng tất cả Lỗi 404 về trang chủ không? Không nên. Đây là một cách làm không tốt và Google có thể xem đó là một Lỗi 404 mềm. Việc này gây khó hiểu cho người dùng vì họ không được đưa đến nội dung họ mong đợi. Hãy chỉ chuyển hướng đến trang có nội dung liên quan nhất.
3. Sự khác biệt giữa Lỗi 404 và Lỗi 410 là gì? Lỗi 404 có nghĩa là “Không tìm thấy” (có thể là tạm thời). Lỗi 410 có nghĩa là “Đã biến mất vĩnh viễn”. Mã 410 là một tín hiệu mạnh hơn cho Google để xóa URL khỏi chỉ mục.
4. Bao lâu thì Google sẽ xóa một trang 404 khỏi kết quả tìm kiếm? Thời gian này không cố định. Googlebot cần phải thu thập lại dữ liệu của URL đó và xác nhận nó là 404 nhiều lần. Việc sử dụng mã 410 hoặc công cụ Xóa URL trong Google Search Console có thể giúp đẩy nhanh quá trình.
5. Làm thế nào để tạo một trang 404 tùy chỉnh trên WordPress? Nhiều theme WordPress hiện đại cho phép bạn tùy chỉnh trang 404 trong phần Tùy biến (Customize). Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các plugin tạo trang như Elementor Pro để thiết kế một trang 404 trực quan hoặc sử dụng các plugin chuyên dụng như 404page.